Heldere uitleg over herroepingsrecht, bedenktijd en opzegtermijnen bij verzekeringen in Nederland. Inclusief uitzonderingen, restitutie en praktische stappen, gebaseerd op wettelijke kaders en richtlijnen van ConsuWijzer en de ACM.
Belangrijk om te weten bij verzekeringen is het verschil tussen herroepen en opzeggen. Dit artikel beschrijft de wettelijke bedenktijd bij online of telefonische afsluiting, uitzonderingen, opzegtermijnen na de eerste contractperiode en restitutie van premies. We verwijzen naar geldende kaders zoals het herroepingsrecht, de Wet op het financieel toezicht en richtlijnen die ConsuWijzer en de ACM hanteren.
Herroepingsrecht Verzekering Uitgelegd
Het herroepingsrecht geldt bij het op afstand afsluiten van een verzekering, bijvoorbeeld online of telefonisch. Binnen deze wettelijke bedenktijd kun je de overeenkomst ongedaan maken zonder reden te geven. Voor de meeste schadeverzekeringen is deze termijn 14 dagen; bij levensverzekeringen is dat vaak 30 dagen. De termijn start na het sluiten van de overeenkomst of nadat je de contractdocumenten en alle wettelijk vereiste informatie hebt ontvangen, afhankelijk van wat later is. Dit volgt uit het Europese kader voor financiële diensten en de Nederlandse Wet op het financieel toezicht (Wft). Zie de wettekst: Wft.
De aanbieder moet vooraf duidelijk informeren over de voorwaarden, looptijd, kosten en de manier van herroepen. Ontvang je die informatie pas later, dan schuift de start van de bedenktijd op naar het moment van ontvangst. Als de dekking tijdens de bedenktijd al is ingegaan met jouw instemming, mag de verzekeraar premie rekenen voor de periode waarin dekking bestond. Dat is gebruikelijk wanneer je bij het afsluiten direct een ingangsdatum kiest.
Herroepen doe je met een ondubbelzinnige verklaring aan de verzekeraar: per e‑mail, post of via het klantenportaal. Vermeld naam, adres, polisnummer, datum van sluiting en dat je herroept binnen de bedenktijd. Bewaar verzend- en ontvangstbewijzen. Restitutie van betaalde bedragen gebeurt na verwerking, waarbij de kosten voor verleende dekking kunnen worden verrekend. Contracten verschillen per aanbieder. De details staan in de polis en productinformatie.
Verschil Tussen Herroepen En Opzeggen Verzekering
Herroepen beëindigt de overeenkomst met terugwerkende kracht binnen de bedenktijd. Je betaalt dan alleen voor de periode waarin al dekking is geleverd, als je daarmee had ingestemd. Eventuele servicekosten kunnen worden verrekend als dat in de documentatie staat. Opzeggen beëindigt de verzekering voor de toekomst, na afloop van de eerste contractduur of volgens de afgesproken opzegtermijn. Bij veel schadeverzekeringen is de polis na de eerste contractperiode maandelijks opzegbaar met een termijn van één maand. Zorgverzekeringen kennen een jaarlijks overstapmoment; de opzegregels volgen uit de Zorgverzekeringswet en de polisvoorwaarden.
Het effect verschilt dus wezenlijk: bij herroeping wordt de totstandkoming teruggedraaid binnen de wettelijke marge, bij opzegging blijft het verleden in stand en stopt de dekking pas daarna. Het kan voorkomen dat uitgekeerde schade in de bedenktijd wordt verrekend met verschuldigde premie of dat de herroeping niet alle nevendiensten raakt als die volledig zijn uitgevoerd met jouw instemming. In de praktijk vraagt de verzekeraar om bevestiging van de ingangsdatum en eventuele gebruikte dekking bij de afwikkeling.
Waar Let Op Bij Opzeggen Verzekering
- Controleer de minimale contractduur en eventuele eerste jaarstermijn.
- Bekijk de opzegtermijn, meestal een maand na de initiële periode.
- Let op speciale regels per product, zoals zorgverzekeringen met jaarlijkse overstapmomenten.
Voor duidelijke uitleg over consumentenrechten bij op afstand gesloten financiële diensten kun je terecht bij ConsuWijzer (ACM). De wettelijke basis voor informatieplichten en bedenktijden ligt in Europese regels voor financiële diensten en de nationale uitwerking in de Wft en lagere regelgeving. Dit verschilt per producttype en aanbieder, dus de concrete uitwerking staat in de polis en het informatiedocument (IPID) bij schadeverzekeringen of de precontractuele informatie bij levensverzekeringen.
Opzegtermijn Verzekering Uitleg
De opzegtermijn staat los van de wettelijke bedenktijd. Na de eerste contractperiode zijn veel schadeverzekeringen in de praktijk maandelijks opzegbaar met één maand opzegtermijn. Zorgverzekeringen kennen een jaarlijks overstapmoment per 1 januari met aanmelding bij een nieuwe verzekeraar vóór 1 januari. De polisvoorwaarden zijn leidend. Contracten verschillen per aanbieder.
Bedenktijd Verzekering Nederland
Sluit je een verzekering op afstand (online of telefonisch), dan geldt een wettelijke bedenktijd. Meestal bedraagt deze 14 dagen; voor levensverzekeringen is de termijn 30 dagen. Binnen deze periode kun je gebruikmaken van het herroepingsrecht zonder reden te geven. Is de dekking al gestart met jouw uitdrukkelijke instemming, dan mag de verzekeraar de premie in rekening brengen voor de periode waarin daadwerkelijk dekking bestond. Voor het herroepen zelf mogen geen aparte annulerings- of administratiekosten worden gerekend. Eventuele vooruitbetaalde premie voor latere perioden moet worden teruggestort.
Verzekering Afgesloten Op Afstand Rechten
Bij financiële diensten op afstand gelden informatieplichten uit de Wft en het Europese kader. De aanbieder moet vooraf duidelijk maken wie hij is, welke dekkingen en uitsluitingen gelden, de looptijd, de totale kosten/premies, hoe je kunt herroepen, en waar je terecht kunt met klachten. Ontvang je de verplichte informatie later dan het sluiten van de overeenkomst, dan begint de bedenktijd pas op het moment van ontvangst. Ontbreekt essentiële precontractuele informatie geheel, dan kan de herroepingstermijn worden verlengd tot een wettelijk maximum (bij financiële diensten vaak tot drie maanden), waarbij na alsnog verstrekken opnieuw een termijn van 14 dagen kan lopen. Herroepen kan via een “duurzaam medium” zoals e‑mail of brief; de aanbieder moet een werkend en duidelijk kanaal bieden. Zie ook ConsuWijzer over bedenktijd en herroepingsrecht en de Wet op het financieel toezicht (Wft).
Uitzonderingen Herroepingsrecht Verzekering
- Kortlopende reis- en bagageverzekeringen met een looptijd korter dan één maand vallen vaak buiten het herroepingsrecht.
- Verzekeringsproducten waarvan de prijs of waarde afhankelijk is van financiële marktschommelingen die de aanbieder niet kan beïnvloeden, kunnen zijn uitgesloten.
- Volledig uitgevoerde diensten binnen de bedenktijd met jouw uitdrukkelijke instemming en erkenning van het verlies van het herroepingsrecht beperken herroeping voor dat deel.
De wijze van herroepen moet helder zijn: datum van afsluiten, polis- of aanvraagnummer en de verklaring dat je herroept zijn doorgaans voldoende. Het herroepingsrecht werkt met terugwerkende kracht en maakt de overeenkomst ongedaan binnen de bedenktijd; opzeggen beëindigt juist voor de toekomst en volgt de opzegtermijn. Het moment waarop de bedenktijd start en de uitzonderingen zijn vastgelegd in wet en voorwaarden. Voor zorgverzekeringen geldt aparte wetgeving met een vaste overstapperiode; zie de toelichting van de Rijksoverheid: Overstappen van zorgverzekering.
Kort gezegd: afstandsverkoop van verzekeringen brengt een wettelijke bedenktijd mee, maar de invulling hangt samen met de verstrekte informatie, het type verzekering en de vraag of de dekking al is gestart. De details staan in het contract en in de toepasselijke wet- en regelgeving.
Na de eerste contractperiode gelden ruimere opzegmogelijkheden voor veel schadeverzekeringen. Voor consumenten is in artikel 7:940 BW vastgelegd dat opzegging na de initiële looptijd op elk moment mag, met een opzegtermijn van één maand. Dit betreft onder meer auto-, inboedel-, aansprakelijkheids- en woonverzekeringen. Zorgverzekeringen vormen een afzonderlijk regime met een jaarlijks overstapmoment. Levensverzekeringen en lijfrenteproducten kennen eigen beëindigingsregels; beëindigen raakt dekking en voorwaarden en levert niet automatisch terugbetaling op. Deze opzegrechten bij verzekeringen in Nederland zijn wettelijk verankerd, maar de praktische uitwerking staat in de polis.
Stilzwijgende verlenging na het eerste jaar komt voor, maar de maandelijkse opzegbaarheid met één maand opzegtermijn blijft. Over het algemeen staat de exacte termijn en manier van opzeggen in de polisvoorwaarden. Bij specifieke polissen (bijvoorbeeld rechtsbijstand met modules of meerjarige contracten met korting) kunnen varianten voorkomen binnen de wettelijke kaders. Verkoop of verval van het verzekerde belang kan tussentijdse beëindiging mogelijk maken, zoals bij verkoop van auto of woning. Voor de verplichte WA-dekking bij motorrijtuigen blijft de verzekeringsplicht bestaan zolang het kenteken op naam staat.
Meer achtergrond is te vinden bij ConsuWijzer (https://www.consuwijzer.nl/verzekeringen/verzekering-opzeggen) en in artikel 7:940 BW op wetten.overheid.nl (https://wetten.overheid.nl/BWBR0005289/). Voor het zorgverzekeringsregime verwijst de Rijksoverheid naar het jaarlijkse overstapmoment (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverzekering/overstappen).
Checklist Opzeggen Verzekering
- Controleer of de initiële looptijd is verstreken.
- Lees de polisvoorwaarden voor de opzegtermijn en wijze van opzeggen.
- Bewaar bewijs van opzegging, bijvoorbeeld de verzendbevestiging of ontvangstbevestiging.
- Gebruik de officiële contactkanalen van de aanbieder, zoals het klantportaal of het vermelde e-mailadres.
Opzeggen via telefoon is niet overal geaccepteerd; aanbieders kunnen een schriftelijk of digitaal kanaal eisen als dat zo is afgesproken. Vermeld in elk geval polisnummer en gewenste einddatum. Een bevestiging met einddatum volgt doorgaans per e-mail of brief.
Verzekering Rechten Bij Ontbrekende Informatie
Ontbreekt essentiële precontractuele informatie, dan kan volgens EU- en Wft-regels de herroepingstermijn langer openstaan. Neem contact op met de verzekeraar en verwijs naar de verplichting tot duidelijke informatievoorziening, zoals ConsuWijzer benadrukt. Bij op afstand gesloten financiële diensten start de termijn pas als de verplichte informatie is ontvangen (Richtlijn financiële diensten op afstand en Wft/Bgfo). Dit staat los van de reguliere opzegtermijnen na de eerste contractperiode.
Veelgemaakte Fouten Herroepingsrecht Verzekering
- Verwarring tussen bedenktijd en opzegtermijn, waardoor te laat of via het verkeerde kanaal wordt gecommuniceerd.
- Geen bewijs bewaren van tijdige herroeping of opzegging.
- Aannemen dat elk product dezelfde regels volgt, terwijl uitzonderingen bestaan.
Contracten verschillen per aanbieder. Klaar.
Hoe Verzekering Annuleren Stap Voor Stap
- Stap 1 Controleer of je binnen de bedenktijd valt of buiten de bedenktijd opzegt.
- Stap 2 Raadpleeg polis en informatiedocument voor instructies en contactgegevens.
- Stap 3 Dien je herroeping of opzegging schriftelijk in en vraag om bevestiging met einddatum.
- Stap 4 Controleer de eindafrekening en restitutie van premie.
Verwerking En Terugbetaling
Bij herroeping van een verzekering op afstand moet de aanbieder zonder onnodige vertraging terugbetalen, doorgaans binnen 30 dagen na ontvangst van de herroepingsverklaring. Is de dekking al gestart met jouw uitdrukkelijke instemming, dan mag de verzekeraar het evenredige deel van de premie inhouden voor de dagen waarop dekking bestond. Extra annuleringskosten of boetes horen daar niet bij. Terugbetaling vindt meestal plaats via hetzelfde betaalmiddel als waarmee is betaald, tenzij anders overeengekomen. Gebruikte welkomst- of poliskosten worden niet altijd gerestitueerd; dit verschilt per aanbieder. Bij te late terugbetaling kan wettelijke rente verschuldigd zijn. Bewaar de schriftelijke bevestiging met de einddatum en de eindafrekening.
Gaat het om een reguliere opzegging buiten de bedenktijd, dan volgt pro rata restitutie vanaf de overeengekomen einddatum als je vooruit hebt betaald. Eventuele vaste kosten of al in rekening gebrachte belastingen en heffingen worden niet in alle gevallen teruggestort. Productregels kunnen aanvullende voorwaarden kennen, zoals een minimum te behouden premie bij zeer korte looptijden. Bij tussentijdse beëindiging door verkoop of sloop van een voertuig kan een bewijs van vrijwaring nodig zijn voordat restitutie wordt verwerkt. Contracten verschillen per aanbieder. Klaar.
Afwikkeling gebeurt administratief via het klantportaal, e-mail of brief, conform de instructies in de polis. Een verzekeraar mag om verificatie vragen (bijvoorbeeld identiteits- of contractgegevens) om misbruik te voorkomen. De eindafrekening specificeert de periode met dekking, ingehouden premie, eventuele kosten en het terug te storten bedrag. Bij gecombineerde producten (bijvoorbeeld verzekering met aanvullende diensten) kunnen deelbeëindigingen leiden tot gesplitste verrekeningen. Het kan voorkomen dat een collectief afgesloten polis via werkgever of vereniging andere beëindigingsregels heeft; raadpleeg in dat geval de contractpartij.
Verzekering Voor Beginners Rechten En Plichten
Nieuwe polishouders doen er goed aan de kerninformatie te lezen, zoals het IPID-document (Insurance Product Information Document). Daarin staat wat is gedekt, belangrijke uitsluitingen, looptijd, opzegvereisten en welke contactkanalen geldig zijn. Het herroepingsrecht bij verzekeringen in Nederland komt voort uit consumentenrecht voor overeenkomsten op afstand en specifieke regels voor financiële diensten. De basis: je mag binnen de bedenktijd annuleren, zonder reden, met mogelijke inhouding van de premie voor gebruikte dekking als uitvoering op jouw verzoek is gestart. Verplichtingen aan jouw kant blijven gelden: correcte informatieverstrekking bij het afsluiten en het tijdig melden van wijzigingen. Meer achtergrond over wettelijke kaders staat bij de Rijksoverheid en ConsuWijzer:
Rijksoverheid – Bedenktijd en herroepingsrecht
ConsuWijzer – Consumentenrechten
Herroepingsrecht In De Praktijk
Een consument sluit telefonisch een autoverzekering af en ontvangt de polisvoorwaarden per e-mail. De 14 dagen gaan lopen na ontvangst van deze documenten op een duurzame drager (bijvoorbeeld e-mail of download in het portaal). Binnen die termijn kan hij herroepen. De verzekeraar restitueert de premie minus het deel voor de dagen met dekking, mits uitvoering op verzoek is gestart. Is de dekking nog niet begonnen of is daar niet om verzocht, dan volgt in veel gevallen volledige terugbetaling van betaalde premie en kosten. Let op de verzekeringsplicht voor motorrijtuigen: beëindig je de polis, dan moet er direct opvolgende dekking zijn om een gat te voorkomen.
De datum van verzending bepaalt of je op tijd bent: een herroepingsbericht dat op dag 14 is verstuurd, geldt als tijdig. De aanbieder moet een herroepingsformulier aanbieden of in elk geval duidelijke instructies geven. Ontbraken de wettelijke informatie en voorwaarden op het moment van sluiten, dan verschuift het aanvangsmoment van de bedenktijd naar het moment van latere ontvangst.
Communicatie En Bewijs
Contracten verschillen per aanbieder. Sommige accepteren alleen het webformulier, anderen ook e-mail of brief. Vast staat: jij moet kunnen aantonen dat je binnen de termijn hebt herroepen of opgezegd.
- Dien herroeping of opzegging in via de kanalen die de aanbieder noemt.
- Vraag om schriftelijke bevestiging met einddatum.
- Bewaar correspondentie en eventuele screens van het klantportaal.
Bij herroeping terwijl de dekking op jouw verzoek al is gestart, betaal je een evenredig deel van de premie voor de verstreken periode. Een ingediende schade in die periode blijft onder de polis van toepassing; de afrekening kan dan anders uitpakken. Administratiekosten mogen niet willekeurig worden ingehouden als ze niet contractueel en wettelijk zijn toegestaan.
Veelgestelde Situaties
- Collectieve verzekering via werkgever De werkgever is vaak contractpartij. Individuele herroeping is dan niet altijd mogelijk.
- Levensverzekering Cooling-off is doorgaans 30 dagen. Bekijk aanvullende productregels.
- Zorgverzekering Jaarlijkse overstapmomenten gelden, los van de bedenktijdregels voor afstandsverkoop.
Het herroepingsrecht kent uitzonderingen. Voor bepaalde kortlopende polissen, zoals reis- en bagageverzekeringen met een looptijd korter dan één maand, kan het recht ontbreken. Ook producten die samenhangen met financiële marktschommelingen kunnen uitzondering bevatten. Dit staat in de productvoorwaarden en volgt uit de regels voor financiële diensten op afstand.
Wettelijk kader en toelichting voor consumenten zijn te vinden bij toezichthouders en overheid. Zie de Autoriteit Financiële Markten over bedenktijd bij verzekeringen en de ACM/ConsuWijzer over herroepingsrecht en bedenktijd. Daar staat ook welke informatie een aanbieder vooraf moet geven en hoe je die informatie hoort te ontvangen.
Samengevat op hoofdlijnen: het herroepingsrecht geldt bij afstandsverkoop van verzekeringen, de termijn start na ontvangst van alle informatie op een duurzame drager, en bij voortijdige dekking volgt een proportionele afrekening. Dit verschilt per aanbieder. Klaar.
Herroepen is bedoeld voor de bedenktijd bij op afstand gesloten verzekeringen, opzeggen gebruik je na de eerste contractperiode. Let op uitzonderingen, productregels en informatieplichten. Bewaar altijd bewijs en controleer restitutie van premie. Zoals eerder genoemd, volgen verzekeraars wettelijke kaders en geldt in de praktijk een duidelijke scheiding tussen bedenktijd en reguliere opzegtermijnen.
