Objectieve vergelijking van prepaid en postpaid mobiel in Nederland. Uitleg over kosten, rechten zoals EU-roaming en bedenktijd, BKR bij toestellen, en overstappen met nummerbehoud. Inclusief checklist en veelgemaakte fouten om bewuster te kiezen.
Bij het kiezen van een mobiele dienst draait het vaak om prepaid of postpaid. Dit artikel zet de kernverschillen op een rij, legt relevante regels uit zoals EU-roaming en bedenktijd, behandelt BKR bij toestellen, en beschrijft overstappen met nummerbehoud. Je vindt ook een korte checklist en veelgemaakte fouten, zodat je keuzes maken eenvoudiger wordt zonder reclame of aanbiedingen.
Verschil tussen prepaid en postpaid mobiel
Prepaid betekent eerst opwaarderen en daarna verbruiken. Er is geen vaste contractduur en je betaalt alleen wat je gebruikt. Postpaid is een abonnement: je krijgt een maandelijkse bundel voor bellen, sms en data, en rekent achteraf af voor de abonnementskosten en eventuele buitenbundel. Contracten zijn meestal 1 of 2 jaar, of maandelijks opzegbaar bij sim-only.
- Betaling en controle: prepaid geeft directe kostencontrole; postpaid biedt voorspelbaarheid via bundels.
- Contractduur: prepaid heeft geen looptijd; postpaid is vaak 1 of 2 jaar of maandelijks opzegbaar.
- Toestel: bij postpaid kan een toestel op afbetaling worden gecombineerd; prepaid is doorgaans sim-only.
- Risico’s: bij postpaid zijn buitenbundelkosten mogelijk; bij prepaid kan beltegoed vervallen bij langdurige inactiviteit volgens aanbiederregels.
- Datalimieten: beide kennen fair use en databeperkingen; details staan in voorwaarden.
Kostenbeheersing werkt anders. Bij prepaid stopt gebruik als het tegoed op is, tenzij je bijvult. Bij postpaid loopt gebruik door tot de bundelgrens en daarna kunnen tarieven per MB/min/sms of datablocks gelden. Sommige aanbieders werken met een databundel-stop of extra bevestiging voor meer data; dat staat in de contractinformatie. Dit verschilt per aanbieder.
Een toestel combineren met het abonnement heeft juridische gevolgen. Bij een telefoon op afbetaling boven een drempelbedrag geldt dit als krediet met toetsing en registratie volgens de financiële regels. Consumentenrechten en kredietinformatie hierover worden uitgelegd op ConsuWijzer: abonnement met toestel. Algemene telecomrechten, zoals informatieplichten, bedenktijd bij online of telefonisch afsluiten en nummerbehoud, staan hier: ConsuWijzer telecom.
Datagebruik kent grenzen en beheer. Zowel prepaid als postpaid vallen onder fair-use-regels, bijvoorbeeld bij EU-roaming en bij uitzonderlijk netwerkgebruik. In de voorwaarden lees je of bij overschrijding snelheidsverlaging, extra databundels of blokkades volgen. Ook kan tethering of gebruik in hotspots anders worden behandeld. De aanbieder moet dit vooraf duidelijk maken in het contract of het productinformatieblad.
Roaming werkt in beide vormen vergelijkbaar binnen de EU: je kunt doorgaans je bundel of tegoed gebruiken onder fair-use. Buiten de EU verschillen tarieven sterk en kan dataroaming standaard uitstaan of worden begrensd via een datalimiet of blokkade. Bij prepaid is voldoende beltegoed nodig om te kunnen roamen; bij postpaid geldt vaak een verbruikslimiet of waarschuwingsdrempel om onverwachte kosten te beperken.
Prepaid vs postpaid uitleg
Kort gezegd draait het om vrijheid tegenover gemak. Prepaid geeft maximale flexibiliteit, geen vaste lasten en directe uitgavencontrole. Postpaid levert vaste bundels, maandelijkse voorspelbaarheid en opties zoals toestelspreiding. In de praktijk bepalen verbruiksniveau, contractruimte (looptijd, opzegbaarheid) en een eventuele toestelwens de keuze. Let op de kleine lettertjes rond buitenbundel, datablocks, geldigheidsduur van beltegoed en fair-use bij roaming; daar zitten de functionele verschillen die je dagelijks merkt. Contracten verschillen per aanbieder.
Prepaid of postpaid kiezen Nederland
Kosten lopen anders bij prepaid en postpaid, en het werkelijke verbruik bepaalt hoe voordelig een optie uitpakt. Prepaid rekent doorgaans per minuut, sms of MB, met eventueel bundels voor dag/week/maand die een beperkte geldigheid hebben. Let op afrondingseenheden (bijvoorbeeld per MB of per 10 KB); dit beïnvloedt de effectieve prijs. Beltegoed kan een geldigheidsduur of activiteitsregel kennen, zoals eens per 6 of 12 maanden uitgaand gebruik. Postpaid werkt met maandbundels (data/minuten/sms) tegen een vaste maandlast. Bij overschrijding volgen buitenbundel-tarieven, datablocks of snelheidsbeperking; de gekozen variant staat in de contractvoorwaarden.
Gebruikerspatronen maken het verschil. Wie onregelmatig belt of weinig data gebruikt, betaalt met prepaid puur voor wat er daadwerkelijk wordt verbruikt en loopt geen risico op buitenbundelkosten. Wie structureel veel data draait of regelmatig belt, heeft met postpaid bundelvoordelen en voorspelbare maandlasten. Over het algemeen sluiten maandbundels beter aan op stabiel gebruik, terwijl prepaid nauw aansluit op incidenteel gebruik. Voor specifieke situaties – alarmsystemen, GPS-trackers, of een sporadisch gebruikte tablet – past prepaid vaak praktisch vanwege beperkte activiteit. Contracten verschillen per aanbieder. Klaar.
- Laag en onregelmatig verbruik: prepaid is vaak logischer vanwege afwezigheid van vaste lasten.
- Regelmatig en hoger verbruik: postpaid met passende bundel voorkomt losse kosten per eenheid.
- Kinderen of tweede toestel: prepaid biedt strakke kostencontrole.
- Voorspelbaar datagebruik en bundelvoordelen: postpaid biedt eenvoud in maandlasten.
Cost control werkt anders per model. Prepaid geeft directe limiet via het beschikbare beltegoed; op is op totdat je opwaardeert (handmatig of automatisch, als de aanbieder dat ondersteunt). Postpaid kan een kostenplafond, datastop of optionele datablocks bieden; soms schakelt de aanbieder pas na jouw bevestiging weer data in. Het kan voorkomen dat data wordt afgerond per sessie of per vast blok, wat piekgebruik zwaarder maakt dan gemiddeldegebruik suggereert. Bij postpaid worden bundels per kalendermaand afgerekend; piekweken kunnen dus buitenbundel veroorzaken ondanks een laag maandgemiddelde. Prepaid-tegoed blijft staan tot de geldigheidsdatum; sommige postpaid-abonnementen kennen databundel-meenemen, maar dat is geen vast recht. Details vind je in de product- en dienstspecificaties van de aanbieder en in de informatie op ConsuWijzer en bij de ACM.
Veelgemaakte fouten prepaid of postpaid
- Geen aandacht voor buitenbundelvoorwaarden en datablocks.
- Vergeten van geldigheidsduur of activiteitsregels van prepaid-tegoed.
- Verbruik onderschatten of overschatten waardoor bundels niet passen.
- Voorwaarden rond dataroaming en fair use overslaan.
Praktische check: haal je recente data-, bel- en sms-rapport op via de instellingen van je telefoon of de app van je aanbieder, en leg dat naast de bundelstructuur die je overweegt. iOS en Android geven per app inzicht, wat helpt om piekverbruik (zoals videostreaming of tethering) te herkennen. Bij dual-sim of eSIM kan het schelen op welke sim data standaard loopt; dubbele bundels leiden soms tot onnodig buitenbundelgebruik. Voor roaming, bedenktijd en krediettoetsing geldt het wettelijke kader; de details volgen in de regels- en rechtenhoofdstukken.
EU Roaming prepaid en postpaid regels
Binnen de EU geldt Roam Like at Home. Dat betekent dat bundels voor data, bellen en sms in EU/EER-landen gebruikt mogen worden volgens een fair use policy. Dit geldt voor zowel prepaid als postpaid. De aanbieder mag maatregelen nemen bij langdurig overwegend gebruik in het buitenland of vermoed misbruik. Dan kan een redelijke toeslag of een limiet volgen. De exacte grenswaarden en controles verschillen per aanbieder.
Bij prepaid kan een aparte EU-datalimiet worden toegepast die is afgeleid van de nationale prijsstelling van data. Is die limiet bereikt, dan stopt data of geldt buitenbundeltarief; de gekozen aanbieder bepaalt de methode. De fair use-details staan in de contractvoorwaarden. Roaming buiten de EU valt niet onder deze regels en kent eigen voorwaarden. ACM-informatie over roaming beschrijft de hoofdlijnen; aanbieders vullen dit beleidsmatig in.
Waarschuwingen bij 80% en 100% verbruik van de EU-datalimiet komen veel voor, maar zijn niet uniform. Doorgaans blijft tethering toegestaan zolang het binnen de fair use valt. Het kan voorkomen dat tijdelijke acties of nationale databundels niet volledig meeroamen; dat is contractueel vastgelegd. In de praktijk is wisselend beleid rond datablocks, snelheidsverlaging en dagpassen zichtbaar, ook binnen dezelfde groep providers in verschillende landen.
14 Dagen bedenktijd telefoonabonnement
Sluit je een mobiel abonnement op afstand af (online of telefonisch), dan heb je 14 dagen bedenktijd onder de regels voor koop op afstand. Bij tijdige ontbinding stopt de overeenkomst. Als je al hebt gebeld, data hebt gebruikt of het toestel hebt uitgepakt, mag de aanbieder waardevermindering of gebruikskosten verrekenen voor wat is verbruikt. In de winkel geldt deze wettelijke bedenktijd niet.
De aanbieder moet duidelijk informeren over het herroepingsrecht en een praktisch annuleringskanaal bieden. Retourafspraken voor een geleverd toestel (staat, accessoires, verpakking) staan in de voorwaarden. Termijnen voor terugbetaling en eventuele inhoudingen zijn wettelijk gekaderd. Uitleg over bedenktijd en herroeping staat op ConsuWijzer.
BKR en mobiel abonnement uitgelegd
Een abonnement zonder toestel (sim-only) wordt niet bij BKR geregistreerd. Neem je een toestel op afbetaling, dan is dat een vorm van krediet. De aanbieder voert een kredietwaardigheidscheck uit en kan het toestelkrediet registreren bij BKR vanaf een drempelbedrag dat in de Nederlandse regels is vastgelegd. Achterstanden en betalingsregelingen kunnen worden gemeld.
Registratie is bedoeld ter bescherming tegen overkreditering en kan meewegen bij toekomstige kredietaanvragen. De contractdocumenten vermelden kredietbedrag, looptijd en verplichtingen. Vervroegd aflossen is in veel gevallen mogelijk; de verwerking van de registratie volgt na volledige aflossing. Extra zekerheden of inkomensverklaringen kunnen gevraagd worden bij hogere kredieten. Informatie over BKR-registratie en gevolgen vind je bij de Rijksoverheid: wat is BKR-registratie.
Prepaid valt buiten kredietregistratie omdat er geen uitgestelde betaling is. Postpaid zonder toestel evenzeer. Contracten verschillen per aanbieder. Klaar.
Nummerbehoud prepaid naar postpaid
Nummerbehoud regel je bij de nieuwe aanbieder. Het prepaid-nummer moet actief blijven tot de overdracht. De nieuwe aanbieder plant de portering in, controleert je identiteit en zegt de oude dienst automatisch op zodra de overdracht voltooid is. Je kiest vaak een overdrachtsdatum of “zo snel mogelijk”. Identiteitscontrole is verplicht en gebeurt via iDIN, ID-scan of een verificatiebetaling, afhankelijk van de aanbieder.
Voor een soepele overstap lever je doorgaans de huidige providernaam, je 06-nummer en soms het SIM-kaartnummer (ICCID) aan. Houd de prepaid-SIM bereikbaar voor eventuele sms-verificatie. Resterend prepaidtegoed wordt niet overgezet; beleid voor teruggave verschilt per aanbieder. Voicemail en aanvullende diensten worden niet automatisch meegenomen en moeten opnieuw worden ingesteld bij de nieuwe postpaid-aansluiting.
Over het algemeen wordt mobiel nummerbehoud binnen korte tijd afgerond, vaak binnen één werkdag of op de door jou gekozen datum. De oude dienst stopt pas na de daadwerkelijke portering, waardoor onderbreking wordt voorkomen. Nummerbehoud voor consumenten is kosteloos; dit volgt uit het recht op nummerportabiliteit zoals bewaakt door de ACM. Zie de toelichting van de toezichthouder: ACM over nummerbehoud. Afwijzingen komen voor bij onjuiste gegevens of een inactief nummer; corrigeer de gegevens en start het verzoek opnieuw via de nieuwe aanbieder.
Bij eSIM geldt hetzelfde proces; de nieuwe aanbieder levert een activatiecode na goedkeuring en plant de portering. Het is mogelijk een toekomstige datum te kiezen, bijvoorbeeld aan het einde van je beltegoed. Bij overgang van particulier naar zakelijk (of omgekeerd) kan extra documentatie gevraagd worden. Dit verschilt per aanbieder. Klaar.
Consumenten die hun overstap willen documenteren kunnen de bevestigingsmails bewaren met daarin de datum van nummeroverdracht en de contractstart. Praktische uitleg over overstappen en je rechten staat samengevat op ConsuWijzer: overstappen.
Checklist prepaid of postpaid vergelijken Nederland
- Eigen verbruikshistorie van data, bellen, sms.
- Contractduur en opzegbaarheid per maand.
- Voorwaarden buitenbundel en databeheer zoals data stops of waarschuwingen.
- EU-roamingbeleid en fair use.
- Geldigheid en beleid van prepaid-tegoed.
- Nummerbehoudprocedure en doorlooptijd.
- Privacy-instellingen en contactvoorkeuren.
Objectief vergelijken kan via onafhankelijke vergelijkingssites. Vergelijk-Gratis helpt consumenten hierbij zonder voorkeur voor specifieke aanbieders.
Mobiel abonnement zonder toestel uitgelegd
Een sim-only abonnement is postpaid zonder toestel. Er is geen toestelkrediet en dus geen BKR-registratie. Je kiest een bundel (data, bellen, sms) en een contractvorm: looptijd vast of maandelijks opzegbaar. Facturatie gebeurt achteraf, inclusief eventueel buitenbundelgebruik en eventuele toeslagen volgens de contractvoorwaarden. Bij prepaid betaal je vooraf en stopt gebruik als het tegoed op is, bij postpaid wordt verbruik afgerekend volgens bundel en voorwaarden. Dit zijn twee verschillende betaalwijzen met verschillende risico’s en zekerheden voor de maandlasten.
Wie al een toestel heeft, gebruikt sim-only voor voorspelbare vaste kosten en duidelijke contractafspraken. Het kan voorkomen dat een aanbieder dataverbruik automatisch blokkeert bij overschrijding, of juist doorrekent; de gekozen optie staat in het contract. Contracten verschillen per aanbieder.
Prepaid of postpaid vergelijken Nederland
Prepaid en postpaid draaien om hoe je betaalt en hoe strak kosten worden begrensd. Bij prepaid zet je vooraf tegoed op je sim en betaal je per minuut, sms of MB. Geen vaste maandlast, wel afhankelijk van de geldigheid van het tegoed en activiteitsregels. Postpaid is een abonnement met bundels voor data, bellen en sms en een maandelijkse factuur. Buitenbundelkosten kunnen optreden; sommige aanbieders bieden een harde datacap of datablocking zodat mobiel internet stopt bij je limiet. In de praktijk geeft postpaid voorspelbaarheid bij stabiel gebruik, prepaid biedt frictieloze pauzes wanneer je weinig afneemt.
- Incidentele gebruiker: prepaid minimaliseert vaste lasten.
- Regelmatige streamer en veel data: postpaid met passende databundel geeft duidelijkheid.
- Kortdurende behoefte bijvoorbeeld stage of project: maandelijk opzegbaar postpaid of prepaid afhankelijk van data.
- Ouder die kosten wil begrenzen: prepaid voor strakke limiet, of postpaid met harde datacap.
Keuzecriteria die in Nederland vaak doorslaggevend zijn: stabiliteit van je verbruik, behoefte aan EU-roaming en de wens om per maand opzegbaar te zijn. Wie veel en voorspelbaar streamt of dagelijks navigeert, heeft baat bij een bundel die ruimschoots past, zodat er geen onverwachte buitenbundel ontstaat. Let op functies als datastops, snelheidsbeperkingen na bundelverbruik en of tethering/hotspotten is toegestaan; dat staat in de voorwaarden. Voor EU-roaming geldt “roam-like-at-home” met fair use; aanbieders mogen redelijke grenzen stellen voor data in de EU. Uitleg daarover staat bij ACM ConsuWijzer en Rijksoverheid: ACM – telecom voor consumenten en Rijksoverheid – roaming. Bij prepaid is de geldigheid van tegoed essentieel: het kan voorkomen dat beltegoed vervalt na een periode zonder gebruik of herlading. Dit verschilt per aanbieder.
Contractvormen en opzegbaarheid spelen mee. Postpaid kan een looptijd hebben of maandelijks opzegbaar zijn; bij een vaste looptijd eindigt het contract aan het einde van de periode, tussentijds beëindigen is beperkt. Simpel gezegd: wie flexibiliteit wil zonder vaste lasten, kijkt naar prepaid of maandelijks opzegbaar. Wie zekerheid zoekt in een vaste databundel met opties voor datacaps en inzicht in verbruik, kijkt naar postpaid. Snelheid (3G/4G/5G) en dekking kunnen per netwerk verschillen; technisch gezien kan prepaid soms dezelfde snelheid halen als postpaid, maar beperking na bundelverbruik of throttle-regels zijn mogelijk. De details staan in het contract en in de productinformatie.
Prepaid of postpaid tips
- Stel datalimieten en waarschuwingen in op je toestel.
- Controleer fair use bij EU-roaming vóór vertrek.
- Lees contractvoorwaarden op buitenbundel en datablocking.
- Bewaar contract- en overstapbevestigingen centraal, inclusief nummerbehouddatum.
Tot slot nog een feit: aanbieders hanteren uiteenlopende regels voor bundelverlenging, databankeren en beltegoedgeldigheid. Dit verschilt per aanbieder.
Prepaid biedt maximale controle zonder contractduur; postpaid geeft bundelgemak en vaak meer stabiliteit voor veelgebruikers. Let op rechten onder EU-regelgeving, de wettelijke bedenktijd en BKR bij toestellen. Nummerbehoud en overstappen zijn gestandaardiseerd en doorgaans eenvoudig. Gebruik je eigen verbruiksgegevens en voorwaarden om te bepalen wat nu passend is. Vergelijk objectief en bewaar je contractinformatie zorgvuldig.
