Heldere vergelijking van glasvezel vs kabel in Nederland met uitleg over techniek, snelheid, rechten en overstappen. Inclusief checklist en veelgemaakte fouten, gebaseerd op ACM-regels. Helpt je gestructureerd kiezen zonder marketingtaal of verborgen aannames.
Bij het kiezen van internet thuis gaat het vaak om glasvezel of kabel. Dit artikel legt de technische verschillen helder uit, beschrijft prestaties in de praktijk, behandelt contractvoorwaarden en consumentenrechten volgens de ACM en biedt een methode om objectief te vergelijken en overstappen zonder onderbreking te regelen. Ook lees je wat beschikbaarheid betekent voor jouw adres en welke installatie en apparatuur nodig zijn.
Verschil tussen glasvezel en kabel internet
Glasvezel transporteert data met licht door een haarfijne glasdraad; kabel gebruikt radiosignalen over een coaxiale koperkabel. Zoals eerder genoemd levert glasvezel in de praktijk vaak symmetrische snelheden en een lagere latency. Kabel is meestal asymmetrisch, met een hogere downloadsnelheid dan uploadsnelheid. Bij kabel delen meerdere woningen het radiospectrum binnen een segment; piekdrukte kan de beschikbare bandbreedte verdelen. Bij glasvezel is de capaciteit per aansluiting ruimer ingericht en minder gevoelig voor ruis van buitenaf. Dit verschilt per aanbieder.
Glasvezel internet uitgelegd
Glasvezel naar de woning (FTTH) is een passieve optische verbinding tussen de wijkcentrale en het glasvezelaansluitpunt in huis. De lijn gebruikt lichtpulsen en is ongevoelig voor elektromagnetische storingen. Dat levert lage latency, voorspelbare prestaties en schaalbaarheid naar hogere snelheden op. Veel FTTH-profielen zijn symmetrisch: dezelfde upload- en downloadsnelheid. Voor gebruik is een optische mediaconverter of ONT nodig, gekoppeld aan een router; sommige routers hebben een SFP of directe glasvezelpoort. De fysieke glasvezel blijft vaak gelijk bij snelheidsverhogingen; de apparatuur aan de uiteinden bepaalt de haalbare snelheden. Storingen door huisinstallatie komen weinig voor, al kan een knik of vervuilde connector wel impact hebben.
Kabel internet uitgelegd
Kabelinternet draait over coax met DOCSIS-techniek. De downloadsnelheid is doorgaans hoog, de uploadsnelheid lager dan bij vergelijkbare glasvezelabonnementen. De verbinding loopt via een kabelsegment naar een wijkknooppunt; daar deelt u capaciteit met omwonenden. Het kan voorkomen dat prestaties schommelen op drukke tijdstippen door segmentdeling of ruis in het coaxnet. Benodigd zijn een werkende coax-aansluiting en een DOCSIS-geschikte modem-router. De kwaliteit van binnenhuiscoax, splitters en contactdozen kan merkbaar zijn: slechte afscherming of verouderde componenten verhoogt de kans op storingen en wisselende upload. Providerupgrades (bijvoorbeeld segment splitsen) verbeteren vaak de piekbelasting, maar uploads blijven technisch beperkter dan op FTTH.
Bij claims over snelheid en kwaliteit gelden regels. Providers moeten realistische verwachtingen communiceren en in het contract aangeven welke snelheden normaal beschikbaar zijn en wat de minimale snelheid is. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt toezicht op deze informatieplicht en op netneutraliteit. Ervaart u structureel lagere snelheden dan contractueel is vastgelegd, dan geldt de stappenlijn: klacht bij de aanbieder, documenteren van metingen, en waar nodig gebruikmaken van de informatie op ConsuWijzer voor vervolgstappen. Zie ACM: acm.nl/telecommunicatie en ConsuWijzer: consuwijzer.nl/telecom-post/internet.
Kort samengevat in functies: glasvezel biedt lage vertraging, stabiele upload en opschaalbaarheid. Kabel biedt brede beschikbaarheid en sterke download, met variatie bij piekuren mogelijk. Contracten verschillen per aanbieder. De technische aansluiting in huis (glasvezel-ONT of coaxmodem) bepaalt welke randapparatuur u gebruikt, maar het netwerkprofiel van de provider bepaalt uiteindelijk de effectieve prestaties. In veel gevallen is de combinatie van aansluitingstype, segmentdrukte en contractuele snelheidsafspraken doorslaggevend voor de ervaring thuis.
Internet snelheid kiezen Nederland
Kies een snelheid op basis van gelijktijdig gebruik in huis. Grote downloads en 4K-streaming leunen op stevige download, videobellen en cloud-back-ups vragen vooral upload. Voor wie vaak gamet of veel via VPN werkt, wegen latency en stabiliteit zwaarder dan pieksnelheid. Aanbieders communiceren snelheden als “tot” een maximum; de werkelijke waarde hangt af van netwerkbelasting en je eigen apparatuur. Over het algemeen is een meting via een bekabelde aansluiting representatiever dan via wifi, omdat wifi extra variatie en storing introduceert. ACM verwacht dat aanbieders duidelijk zijn over maximale, normaal beschikbare en minimale snelheden in het contract en in de informatie vooraf.
Thuisnetwerk speelt mee. Oudere wifi-standaarden, volle kanalen of slecht geplaatste repeaters verlagen de behaalde snelheid. Bij kabel kunnen verouderde coax-splitters en slechte connectoren de signaalkwaliteit beïnvloeden; bij glasvezel kan een onnauwkeurig geplaatste patch of beschadigde vezel het lichtsignaal dempen. Dit valt buiten de pieksnelheid die op het netwerk zelf haalbaar is.
Hoe glasvezel of kabel kiezen
Beschikbaarheid op jouw adres is de eerste filter. Glasvezel biedt vaak symmetrische snelheden, wat een brede upload-reserve geeft voor back-ups, gedeelde bestanden en videomeetings. Kabel is breed beschikbaar en sterk in download; de asymmetrische aard betekent meestal minder uploadsnelheid. Stabiliteit tijdens piekuren verschilt per wijksegment en configuratie. Het kan voorkomen dat kabelsegmenten drukker zijn, terwijl bij FTTH de capaciteit per aansluiting ruimer is opgezet.
Installatie-eisen verschillen. Glasvezel vraagt een FTTH-aansluitpunt (ONT of media-converter) met router; kabel gebruikt een DOCSIS-modem op coax. Contractuele snelheidsafspraken, eventuele snelheidsvensters en servicegaranties staan in de voorwaarden. Dit verschilt per aanbieder. De voorwaarden staan in het contract. Informatie over transparantie-eisen vind je bij ACM en ConsuWijzer: acm.nl/telecommunicatie en consuwijzer.nl/telecom.
Prestaties bij gaming en thuiswerken
Voor games en real-time werk telt lage latency, beperkte jitter en weinig pakketverlies. Glasvezel scoort hier meestal goed door de optische keten en beperkte ruis. Kabel presteert sterk op download, maar de beschikbare upload kan krapper zijn, wat bij meerdere gelijktijdige videomeetings merkbaar wordt. DOCSIS 3.1 en OFDMA verbeteren upstream-capaciteit, toch blijft de verdeling per segment een factor. Wifi voegt wachttijd en variatie toe; metingen via een vaste ethernetkabel geven een stabieler beeld van de lijnkwaliteit.
VPN’s verhogen overhead, waardoor effectieve throughput iets lager uitvalt en latency oploopt. Bij sommige vaste netten wordt carrier-grade NAT gebruikt; inkomende verbindingen en eigen servers werken dan beperkt, wat voor specifieke games of thuiswerkinstellingen relevant kan zijn. IPv6-ondersteuning kan dit deels ondervangen, mits applicaties het ondersteunen. Segmentdrukte, gebruikte router-queues en bufferbloat beïnvloeden ping schommelingen. Het punt is: consistente resultaten komen uit een combinatie van netwerkcapaciteit én correcte configuratie van je thuisapparatuur.
Bij structureel lagere snelheden dan afgesproken zijn er instrumenten vanuit ACM-regels rond transparantie en kwaliteit. Bewijs via herhaalde metingen op bekabelde basis is in veel gevallen noodzakelijk om de situatie helder te maken richting aanbieder. Voor netneutraliteit en open internet gelden EU-regels; verkeersmanagement dat specifieke diensten benadeelt is beperkt en moet uitlegbaar zijn in de contractinformatie.
Rechten bij internetcontract
Voor glasvezel en kabel gelden dezelfde consumentenrechten. Contracten verschillen per aanbieder. Over het algemeen vallen online en telefonische afsluiting onder koop op afstand met 14 dagen bedenktijd. Deze rechten komen uit Europese regels die in Nederland worden gehandhaafd door de ACM en ConsuWijzer. Glasvezel of kabel maakt daarbij geen verschil; de techniek verandert je rechten niet.
Aanbieders moeten vóór je akkoord een essentiële contractsamenvatting geven met onder meer de aangeboden snelheid (minimum, normaal beschikbaar en maximum), contractduur, opzegtermijn en alle kosten. Bij een vast internetabonnement geldt: bij een aanzienlijke, voortdurend of regelmatig terugkerende afwijking tussen beloofde en daadwerkelijk gemeten snelheid heb je recht op een passende remedie, waaronder ontbinding. Dit volgt uit de Europese telecomcode en wordt door de ACM bewaakt.
Eenzijdige wijzigingen van voorwaarden of prestaties moeten tijdig en duidelijk worden gemeld. Gaat het om een wezenlijke verslechtering (bijvoorbeeld een prijsverhoging buiten een vooraf afgesproken indexatieclausule of het beperken van diensten), dan kan opzeggen zonder extra kosten mogelijk zijn. Zie ConsuWijzer voor de uitgangspunten bij contractwijzigingen: consuwijzer.nl. De precieze afspraken staan in je contract.
Netneutraliteit onder EU-regelgeving beschermt open internettoegang: blokkeren of afknijpen van diensten of websites is verboden, behalve in strikt omschreven situaties (bijvoorbeeld netwerkveiligheid). Verkeersmanagement moet transparant, proportioneel en technologieneutraal zijn. Uitleg staat bij de ACM: acm.nl.
Overstappen Internet Zonder Onderbreking
Tussen glasvezel en kabel wisselen betekent vaak ook van netwerk wisselen. Plan de ingangsdatum van het nieuwe abonnement direct na de einddatum van het oude. Nummerbehoud voor vaste telefonie is gebruikelijk, mits je dit bij bestelling doorgeeft. Veel aanbieders bieden een overstapservice; deelname verschilt per partij.
- Bestel eerst het nieuwe abonnement en wacht de activatiebevestiging af.
- Stem de einddatum van het oude contract hierop af en zeg pas daarna op.
- Retourneer gehuurde apparatuur binnen de gestelde termijn om kosten te voorkomen.
- Test internet, telefonie en tv zodra de nieuwe verbinding actief is.
14 Dagen Bedenktijd Volgens Consumentenrecht
Bij koop op afstand heb je 14 dagen om te ontbinden zonder reden. De aanbieder mag alleen binnen die termijn leveren als jij dat uitdrukkelijk vraagt. Maak je gebruik van het herroepingsrecht nadat de dienst op jouw verzoek al is gestart, dan mogen evenredige gebruikskosten worden gerekend. Terugsturen van ontvangen modem of tv-ontvanger hoort daar bij. ConsuWijzer beschrijft de regels rond bedenktijd en herroeping: consuwijzer.nl.
Na afloop van de bedenktijd geldt de contractduur. Vroegtijdig stoppen tijdens een vaste looptijd kan leiden tot een redelijke afkoopsom volgens het contract. Na de eerste contractperiode kun je maandelijks opzeggen, met inachtneming van de afgesproken opzegtermijn. Nummerbehoud bij vast bellen blijft mogelijk bij overstap. Routervrijheid is van toepassing: in veel gevallen mag je eigen modem/router worden gebruikt, mits geschikt en correct geconfigureerd; de aanbieder moet daarvoor de noodzakelijke technische informatie beschikbaar stellen. Dit alles geldt zowel voor glasvezel als kabel, helder en techniekneutraal.
Beschikbaarheid en netwerkkeuze Nederland
Beschikbaarheid verschilt per wijk en per adres. Wie glasvezel of kabel internet Nederland vergelijken wil, begint bij een postcodecheck op de websites van aanbieders of bij onafhankelijke vergelijkers. In stedelijke gebieden liggen doorgaans zowel een coaxnetwerk (kabel) als een glasvezelnetwerk, waardoor er feitelijk keuze is tussen twee fysieke infrastructuren. In buitengebieden is de glasvezeluitrol sterk toegenomen, maar de dekking varieert per gemeente en buitenkern. Sommige adressen hebben alleen kabel of juist alleen glasvezel; soms is DSL de fallback. Netwerken kunnen door verschillende beheerders worden geëxploiteerd; de beschikbare providers hangen dus af van het onderliggende netwerk. Contracten verschillen per aanbieder.
Veelgemaakte fouten internet kiezen
- Alleen op downloadsnelheid letten en upload negeren
- Contractduur en opzegtermijn overslaan
- Installatie-eisen of modemcompatibiliteit niet checken
- Te laat opzeggen of overstapmomenten niet afstemmen
Installatie en monteur afspraken
Bij glasvezel plaatst een monteur meestal een FTU/ONT (aansluitpunt en optische netwerkeenheid) in de meterkast. Er kan geboord worden door gevel of kruipruimte en er is toegang nodig tot de binnenhuisroute. De glasvezelpatch van straat tot woning is soms al aanwezig; anders wordt die nog gelegd. Activatie volgt vaak separaat na de fysieke plaatsing. Bij kabel volstaat doorgaans een werkend AOP (abonnee overname punt) met kwalitatieve coaxbekabeling; verouderde AOP’s worden bij storingsgevoeligheid vervangen. In de praktijk zorgt een goed ingeplande afspraak met duidelijke toegang tot meterkast, stopcontacten en bekabelingstraject voor de snelste oplevering. Het kan voorkomen dat een tweede bezoek nodig is voor fine-tuning of het omwisselen van splitters en versterkers.
Modem en router eisen
Routervrijheid is van toepassing: je mag in veel gevallen eigen eindapparatuur gebruiken, zolang die geschikt is voor het netwerk en correct is ingesteld. Dit volgt uit het Besluit eindapparaten en toezicht van de ACM. Aanbieders moeten de benodigde interface-informatie beschikbaar stellen (zoals VLAN-tags, PPPoE of DHCP parameters, en voor tv/VoIP eventuele protocollen zoals IGMP of SIP). Zie de uitleg van de toezichthouder: ACM over vrije modemkeuze en de consumenteninformatie via ConsuWijzer.
Voor glasvezel geldt dat de optische laag doorgaans via een geleverde ONT loopt; eigen routers sluiten dan aan op ethernet met de door de aanbieder opgegeven instellingen. Sommige netten ondersteunen een eigen router met SFP-module, maar dit verschilt per netwerkbeheerder en aanbieder. Voor kabel is een modem met DOCSIS 3.1 vereist voor de hoogste snelheden; registratie van het apparaat (bijvoorbeeld serienummer/MAC) is nodig voordat het signaal wordt geactiveerd. Tv-diensten gebruiken vaak multicast/IGMP; een switch of router moet dit correct doorgeven om beeldstilstand te voorkomen. Bij vaste telefonie levert de aanbieder soms een aparte ATA of verstrekt SIP-gegevens; het kan voorkomen dat deze gegevens niet standaard in de app of het portaal staan en opgevraagd moeten worden. Ondersteuning door de helpdesk is doorgaans beperkt bij eigen apparatuur; de verantwoordelijkheid voor configuratie ligt dan bij de gebruiker. De voorwaarden staan in het contract en in de technische specificaties van de aanbieder.
Glasvezel of kabel internet Nederland vergelijken
Werk in stappen: bepaal eerst welke up- en downloadsnelheid je echt nodig hebt, controleer de beschikbaarheid op je adres, bepaal je behoefte aan latency en stabiliteit, vergelijk contractduur, bedenktijd, opzegvoorwaarden en eventuele gebruiksvoorwaarden zoals fair use. Leg ook vast hoe installatie en activatie verlopen en welke apparatuur je wilt gebruiken.
Snelheidsbehoefte hangt samen met gebruik. Grote uploads (cloudback-up, videoproductie) vragen om symmetrische snelheid; glasvezel biedt dat doorgaans, kabel niet. Voor streaming en browsen is download belangrijker. Over het algemeen geldt: kabel levert hoge downloadsnelheden met beperkte upload, glasvezel is evenwichtig in beide richtingen. Het kan voorkomen dat gemeten snelheid lager uitvalt dan de “tot”-waarden in de aanbieding; kijk daarom naar leveringsafspraken in de contracttekst en eventuele minimale snelheidsgaranties.
Latency en stabiliteit bepalen ervaring bij videobellen en gaming. Glasvezel heeft meestal lagere latency en minder jitter omdat het signaal niet gedeeld wordt via een coax-segment. Kabel (DOCSIS) deelt capaciteit binnen een gebied; op drukke tijden kan variatie ontstaan. Dit verschilt per aanbieder. Storingsgevoeligheid en herstelprocedures staan in de servicevoorwaarden; noteer responstijden en bereikbaarheid van supportkanalen.
Contractvoorwaarden sturen de feitelijke keuze. Veel contracten lopen 12 of 24 maanden; na de eerste termijn is de opzegtermijn doorgaans één maand. Bij online of telefonische afsluiting geldt bedenktijd van 14 dagen. Een eenzijdige wijziging van voorwaarden kan recht geven op kosteloos opzeggen; de regels vind je bij ACM/ConsuWijzer. Zie voor kernrechten rond netneutraliteit en verkeersbeheer: ACM – Open internet. Voor bedenktijdinformatie: ConsuWijzer – Bedenktijd.
Gebruiksvoorwaarden en fair use verschillen per partij. Datalimieten komen bij vast internet zelden voor, maar intensief of commercieel gebruik kan worden begrensd. Verkeersmanagement moet voldoen aan de Europese open-internetregels; uitzonderingen (bijvoorbeeld netwerkbeveiliging) moeten onderbouwd zijn. Lees ook of het delen van de verbinding met derden of eigen servergebruik beperkt is.
Plan installatie en activatie, zeker als je overstapt tussen glasvezel en kabel. Leg de gewenste ingangsdatum vast en houd rekening met doorlooptijden voor activatie of nummerportering van vaste telefonie. Overstapservices bestaan, maar de verantwoordelijkheid voor naadloze overdracht blijft bij de contracten en afgesproken data. Noteer eventuele eenmalige handelingen die je zelf moet doen.
Routervrijheid is van kracht: in veel gevallen mag je eigen modem/router gebruiken mits geschikt voor het netwerk en juist ingesteld. De aanbieder moet de noodzakelijke interfacegegevens verstrekken. Verifieer compatibiliteit (ondersteunde profielen, VLAN-instellingen, DOCSIS/ONT-eisen). Informatie en rechten: ConsuWijzer – Vrije modemkeuze.
Checklist internet vergelijken
- Snelheid en symmetrie nodig
- Latency en stabiliteit voor gaming of werk
- Contractduur, opzegtermijn, bedenktijd
- Installatie en activatieplanning
- Routervrijheid en modemcompatibiliteit
- Ondersteuning en storingsafhandeling
Noteer bevindingen per netwerk (glasvezel/kabel) en per aanbieder. Werk met identieke criteria, zodat de vergelijking objectief blijft en afwijkingen in voorwaarden zichtbaar worden.
Glasvezel kenmerkt zich door symmetrische snelheden en lage latency; kabel is wijd beschikbaar met doorgaans lagere uploadsnelheden. Controleer contractduur, opzegtermijn en de 14 dagen bedenktijd bij online of telefonische afsluiting. Routervrijheid is van kracht, zodat eigen apparatuur vaak is toegestaan. Stem overstapmomenten op elkaar af om downtime te voorkomen. Platforms zoals Vergelijk-Gratis kunnen helpen om objectief te vergelijken op techniek, voorwaarden en prestaties.
