Objectieve vergelijking van 5G thuisinternet en glasvezel in Nederland. Lees over prestaties, contractduur, bedenktijd, installatie, rechten bij overstappen en een praktische checklist. Factual, neutraal en direct, gebaseerd op richtlijnen van onder meer ACM en ConsuWijzer.
Bij het kiezen van een vaste internetverbinding is de vraag vaak 5G thuisinternet of glasvezel. Dit artikel legt helder uit wat de technische verschillen betekenen voor snelheid, stabiliteit en dekking. Daarnaast behandelen we contractduur, bedenktijd, installatie, consumentenrechten en overstappen zonder onderbreking, zodat je met actuele, neutrale informatie een afgewogen besluit kunt nemen.
Verschil tussen 5G thuisinternet en glasvezel
Glasvezel is een vaste verbinding via lichtsignalen in glas. De lijn is fysiek tot in huis gelegd en levert doorgaans stabiele, voorspelbare snelheden met zeer lage latency. 5G thuisinternet werkt via een vaste draadloze toegang (Fixed Wireless Access) naar een zendmast in de buurt. Snelheid, stabiliteit en vertraging hangen sterker af van signaalsterkte, drukte op de cel en de kwaliteit van de binnenhuisdekking. Over het algemeen presteert glasvezel consistenter, terwijl 5G vooral snelheid van activatie en flexibiliteit biedt.
5G Thuisinternet uitgelegd
Bij 5G thuisinternet zet de aanbieder een mobiele verbinding om naar vast internet via een modem/router (CPE), binnen of buiten. Plaatsing is feitelijk onderdeel van de prestaties: een buitenantenne of een modem op een raamkozijn met goed zicht op de mast geeft meestal beter bereik dan een kastje achter beton. Interferentie, regen, bladerdek en gebouwmaterialen kunnen de radiosignalen dempen. Ook de bezetting van de mast weegt mee: tijdens piekmomenten deelt een 5G-router de beschikbare celcapaciteit met andere gebruikers in het gebied.
Latency bij 5G varieert. Voor web en video is dat zelden een probleem, maar bij cloudgaming of real-time werken kan die variatie merkbaar zijn. Het kan voorkomen dat 5G-diensten gebruikmaken van CGNAT (gedeeld publiek IP), waardoor inkomende poorten ontbreken; dat is relevant voor eigen servers of sommige games. Verder gelden soms voorwaarden rond fair use of datalimieten, en verkeer kan worden gemanaged zolang dit past binnen de regels voor netneutraliteit in Nederland. Zie voor het open-internetkader de informatie van de ACM: https://www.acm.nl/nl/onderwerpen/telecommunicatie/internet/netneutraliteit.
Glasvezel voor beginners
Glasvezel brengt een fysieke vezel tot de meterkast, gekoppeld aan een glasvezelmodem/ONT en een router. Het optische signaal is ongevoelig voor elektromagnetische storingen en levert vaak symmetrische snelheden met zeer lage jitter. De prestaties hangen nog wel af van de wijkinfrastructuur en de achterliggende capaciteit, maar schommelingen zijn in veel gevallen klein. Bij storingen is fysieke reparatie nodig, wat een afspraak kan vergen; tijdens normaal gebruik is het netwerk stil en voorspelbaar.
Voor toepassingen zoals videobellen, VPN en latency-gevoelige games is glasvezel doorgaans het meest constante referentiepunt.
Waar let op bij 5G thuisinternet versus glasvezel
- Beschikbaarheid op jouw adres en daadwerkelijke netwerkcapaciteit in de wijk.
- Latency en stabiliteit voor videobellen en gaming.
- Eventuele datalimieten of fairuse-beleid, met name bij 5G.
- Benodigde apparatuur en plaatsing in huis voor optimaal bereik.
Dit verschilt per aanbieder. De voorwaarden staan in het contract. Aanbieders moeten verwachtingen over snelheden en beperkingen vooraf duidelijk communiceren; richtlijnen en voorbeelden staan bij ACM/ConsuWijzer: https://www.consuwijzer.nl/telecom-post/internet/snelheid-internet-lager-dan-beloofd.
Een korte observatie uit Nederland: 5G-prestaties reageren direct op radiosituatie en celbelasting, terwijl glasvezel vrijwel lineair werkt zolang de optische keten in orde is. Wie overstapt tussen 5G thuisinternet versus glasvezel ziet dat terug in piekdrukte, uploadgedrag en de beschikbaarheid van een publiek IPv4-adres.
Rechten bij overstappen internet
Volgens ACM en ConsuWijzer heb je bij online of telefonische afsluiting doorgaans recht op 14 dagen herroepingsrecht vanaf de contractbevestiging. Maak je tijdens die periode al gebruik van 5G thuisinternet of glasvezel, dan mag de aanbieder een evenredige vergoeding rekenen voor het gebruikte deel en eventuele uitgevoerde werkzaamheden. Voor vaste telefonie geldt nummerbehoud onder Nederlandse regels. De volledige voorwaarden staan in het contract en in de bevestiging die je ontvangt na je bestelling. Zie voor de basis van het herroepingsrecht ConsuWijzer: consuwijzer.nl.
Bij 5G thuisinternet is activatie vaak snel en zonder monteur; gebruik in de bedenktijd telt dan mee voor de evenredige kosten. Glasvezel vergt meestal een monteursafspraak. Geef je expliciet toestemming voor directe installatie binnen 14 dagen, dan kan dat invloed hebben op het herroepingsrecht voor reeds uitgevoerde diensten. Apparatuur die je ontvangt (modem, router of ONT) moet bij herroeping tijdig en in goede staat terug.
Bedenktijd en installatie
- 14 dagen herroepingsrecht bij overeenkomsten op afstand, conform EU-consumentenrecht.
- Toestemming voor directe (voor)installatie of activatie kan gevolgen hebben voor het herroepingsrecht op het uitgevoerde deel; lees de bevestiging zorgvuldig.
- Retourneer geleverde apparatuur binnen de gestelde termijn en zonder gebruikssporen die verder gaan dan noodzakelijk voor beoordeling.
- Bewaar orderbevestigingen en communicatie; noteer data en contactpersonen voor een volledig dossier.
Bij glasvezel kan het voorkomen dat civiele werkzaamheden (boren/aanleg tot in de meterkast) niet volledig worden teruggedraaid bij herroeping; de kosten voor reeds verrichte werkzaamheden kunnen dan in rekening komen. Bij 5G thuisinternet volstaat vaak het terugsturen van de router of buitenunit met toebehoren. In de praktijk helpt een duidelijke ontvangstbevestiging van de retourzending om discussies te voorkomen.
Contractduur en opzegtermijn uitgelegd
- Contracten zijn meestal voor bepaalde tijd (bijvoorbeeld 12 maanden) en lopen daarna door voor onbepaalde tijd.
- Vervroegd opzeggen tijdens de minimumduur kan een vergoeding opleveren; de exacte berekening staat in de voorwaarden.
- Na de minimumduur geldt vaak een opzegtermijn van één maand; check de contracttekst.
- ACM verlangt dat snelheden, beperkingen en voorwaarden vooraf duidelijk en toetsbaar worden gecommuniceerd.
Wijzigingen in voorwaarden of diensten die nadelig zijn, moeten tijdig worden gemeld; je mag in dat geval doorgaans kosteloos opzeggen. Verhuizen is geen automatische ontbindingsgrond. Sommige aanbieders bieden een verhuisregeling of omzetting (bijvoorbeeld van glasvezel naar 5G of omgekeerd) als het netwerk op het nieuwe adres verschilt. Dit verschilt per aanbieder.
Fair Use en netwerkbeheer
Fair use-beleid komt vooral voor bij 5G thuisinternet. Denk aan gebruiksdrempels, tijdelijke snelheidsverlaging bij piekdrukte of deprioritisering als veel klanten dezelfde mast gebruiken. Zulke regels moeten transparant zijn, inclusief meetmethode, tijdvakken en gevolgen voor de snelheid. Glasvezel hanteert doorgaans geen datalimiet; beperkingen richten zich meestal op misbruik of netwerkveiligheid.
Het open-internetkader (EU 2015/2120) en ACM-toezicht verplichten aanbieders tot netneutraliteit: geen blokkeren of afknijpen van specifieke diensten, behalve om netwerkcongestie te beheersen, veiligheid te waarborgen of te voldoen aan de wet. Het beleid en de verkeersmaatregelen moeten vooraf publiek zijn. Zie ACM Open Internet: acm.nl. Bij 5G thuisinternet versus glasvezel gaat het dus om duidelijkheid in databeleid en traffic management; wijziging van zo’n beleid kan een opzeggingsrecht geven als de wijziging nadelig uitpakt.
Hoe 5G thuisinternet kiezen
5G thuisinternet werkt via gedeelde zendmastcapaciteit. De dekking varieert per wijk en zelfs per straat. In de praktijk wijken de actuele snelheden en stabiliteit soms af van dekkingskaarten door bebouwing, afstand tot de mast en netwerkdrukte. Plaatsing van het 5G-modem maakt merkbaar verschil: een raamkozijn of hoge plek reduceert demping van muren en isolatie. Een buitenantenne kan de ontvangst verbeteren, maar check of het geleverde modem antenne-aansluitingen heeft en of montage is toegestaan in je woning of VvE. Let op CGNAT: veel 5G-aanbieders geven geen publiek IPv4-adres. Inkomend verkeer (portforwarding) werkt dan niet, wat impact heeft op eigen servers, sommige smart home-toepassingen en gaming-hosting. IPv6 kan dit deels ondervangen, maar toepassingen moeten het ondersteunen.
Beleid rond dataverkeer verschilt per aanbieder. Denk aan fair use, prioritering bij piekbelasting en eventuele snelheidsprofielen. Dit hoort transparant in de contractdocumenten te staan. Controleer ook of functies als bridge-modus, DMZ en VLAN-tagging beschikbaar zijn wanneer je eigen netwerkapparatuur wilt gebruiken.
- Beoordeel praktijkervaring in jouw straat, naast de officiële 5G-dekkingskaart.
- Check CGNAT/IPv6 en beschikbare modemfuncties als bridge, externe antennepoorten en poortinstellingen.
- Lees het databeleid: fair use, piekmanagement en eventuele drempels of beperkingen per toepassing.
- Test op vaste tijden (spitsuren) om netwerkdrukte mee te wegen in je keuze.
Installatie glasvezel zonder zorgen
Glasvezel is een vaste aansluiting met een glasvezelpunt (FTU) en een optische netwerkterminal (ONT). De monteur plaatst het glasvezelpunt en verbindt de ONT; jouw router gaat met een netwerkkabel op de ONT. Reken op een stopcontact bij de ONT én bij de router. Bij eerste aanleg kan boren of (beperkt) graafwerk nodig zijn, bijvoorbeeld vanaf de stoep naar de meterkast of gevel. In appartementen kan toestemming van de VvE vereist zijn. Sommige aanbieders leveren een combinatie van ONT en router (CPE); eigen apparatuur aansluiten kan doorgaans dankzij vrije modemkeuze op vaste netwerken, zie de ACM-informatie: https://www.acm.nl/nl/onderwerpen/telecommunicatie/internet/uw-eigen-modem-of-router. Na activatie geeft een bekabelde speedtest het meest realistische beeld; wifi is geen maatstaf voor de feitelijke glasvezelsnelheid.
Binnenhuisdekking en apparatuur
Binnenhuisnetwerk bepaalt dagelijks gebruiksgemak. Plaats de router centraal en vrij van obstakels zoals beton, vloerverwarming met metaal en apparaten die storen (magnetron, babyfoon). Grote of langgerekte woningen profiteren vaak van meerdere toegangspunten; een mesh-systeem met bekabelde backhaul is stabieler dan uitsluitend draadloos repeaten. Voor smart home-compatibiliteit werkt 2,4 GHz vaak beter door grotere reikwijdte; scheiden van 2,4 en 5 GHz SSID’s kan storingsgedrag verminderen bij oudere apparaten. Firmware-updates en beveiligingsinstellingen verdienen aandacht: wijzig standaardwachtwoorden, schakel ongebruikte beheerfuncties uit en houd WPA2/WPA3 ingeschakeld. Bij 5G-CPE’s zijn geavanceerde opties soms beperkt, terwijl glasvezel met eigen router meer instelmogelijkheden biedt. Netwerkmanagement op mobiele netten moet voldoen aan netneutraliteitsregels; informatie over toelaatbare verkeersmaatregelen staat bij de toezichthouder: https://www.acm.nl/nl/onderwerpen/telecommunicatie/netneutraliteit.
Over het algemeen geldt: 5G thuisinternet versus glasvezel in Nederland verschilt vooral in transmissiemedium, adressering (CGNAT) en voorspelbaarheid van capaciteit. Voor 5G weeg je mastafstand en drukte mee; voor glasvezel draait het om looppaden van kabels in huis, plaats van de ONT en de kwaliteit van je binnenhuisnetwerk.
Checklist 5G Of glasvezel kiezen
Wie veel thuis werkt of studeert, heeft een stabiele upload én download nodig. 4K-streaming vraagt een hogere continue downloadsnelheid; videobellen en het verzenden van grote bestanden vergen juist consistente upload. Glasvezel levert symmetrische snelheid, 5G levert meestal hogere download dan upload, met variatie per cel en aanbieder.
Latency-gevoelig gebruik zoals gaming, cloudwerkplekken en videobellen reageert snel op vertraging en jitter. Glasvezel kent doorgaans lage en stabiele latency. 5G kan lage latency halen, maar draadloze drukte en signaalkwaliteit zorgen soms voor schommelingen die merkbaar zijn tijdens piekuren.
Beschikbaarheid en capaciteit zijn lokaal. In de praktijk deel je 5G-celcapaciteit met anderen in de buurt, wat prestaties bij drukte kan beïnvloeden. Bij glasvezel is de verbinding adresgebonden en minder gevoelig voor belasting door buren, al kunnen wijkcentrales onderhoud hebben.
Contracten verschillen per aanbieder. Let op looptijd, opzegtermijn en het wettelijke herroepingsrecht bij koop op afstand (meestal 14 dagen). De voorwaarden staan in het contract; zie ook ConsuWijzer voor regels rond bedenktijd: consuwijzer.nl.
Databeleid en fair use bepalen hoe “onbeperkt” wordt toegepast. Bij 5G kan een fairuse-drempel of snelheidsvenster gelden, met mogelijke afschaling bij aanhoudende netwerkdrukte. Netneutraliteit verbiedt het blokkeren van specifieke diensten, met beperkte uitzonderingen; zie ACM: acm.nl.
Installatie en binnenhuisdekking tellen mee. Glasvezel gebruikt een FTU/ONT in de woning; routerfunctionaliteit (bijv. VLAN, telefonie) kan relevant zijn. 5G gebruikt een modem/router met ingebouwde of externe antenne; bouwkundige factoren en plaatsing beïnvloeden ontvangst. Dit verschilt per aanbieder. Klaar.
5G Thuisinternet vergelijken Nederland
- Vergelijk dekkingsoverzichten, het fairuse-beleid en beschikbare modem/antenne-opties.
- Controleer beperkingen rond tethering, geopende poorten en gebruik van specifieke toepassingen.
- Lees prestatiegaranties en eventuele snelheidsbandbreedtes zoals vastgelegd in de voorwaarden.
5G-thuisoplossingen maken in veel gevallen gebruik van carrier-grade NAT; inkomende verbindingen en portforwarding kunnen daardoor beperkt zijn. Het kan voorkomen dat sommige sim- of bundeltypes beleid hanteren voor hotspotgebruik. Snelheidsvermeldingen zijn vaak een bereik (minimaal–maximaal); prestaties variëren met afstand tot de mast, signaal en celbelasting. Precieze regels en uitzonderingen staan in de contractdocumenten en productinformatie.
Glasvezel vergelijken Nederland
Let op de combinatie van symmetrische snelheden, type CPE/ONT en routermogelijkheden. Denk aan ondersteuning voor IPv6, VLAN-tagging, telefonie en eigen-routergebruik. Informeer naar storingshistorie en geplande onderhoudsvensters in de wijk; netwerkbeheerders publiceren die momenten meestal vooraf. Storingsafhandeling, communicatiekanalen en doorlooptijden bij reparaties vormen het servicekader; bij sommige aanbieders is een escalatiepad of SLA voor consumenten beschreven, bij anderen minder uitgewerkt. Glasvezel is adresgebonden; verhuizing betekent vrijwel altijd een nieuwe aansluiting of oversluiting met eigen termijnen en voorwaarden. Bij providerwissel blijft de fysieke lijn liggen, maar provisioning en eventuele nummer- of dienstenmigratie bepalen de doorlooptijd.
Objectief vergelijken kan via onafhankelijke platforms. Vergelijk-Gratis helpt consumenten daarbij op een neutrale manier.
Overstappen internet zonder onderbreking
Een overstap van 5G thuisinternet naar glasvezel of andersom kan zonder uitval verlopen als de activatie van de nieuwe dienst vóór de beëindiging van de oude is ingepland. Bij vaste netwerken (kabel/glasvezel/DSL) bestaat vaak een overstapservice of lijn- of aansluitingsoverdracht. Providers stemmen de oplevering dan op elkaar af en beperken overlap of gat. Bij 5G thuisinternet is deze lijnovername meestal niet beschikbaar; de aansluiting is immers niet adresgebonden in de zin van een fysieke lijn. Dat betekent: eerst de 5G-modem activeren, prestaties verifiëren, pas daarna het vaste abonnement beëindigen. Over het algemeen voorkomt dit storingen in werk of studie.
In de praktijk zijn planningen en levertijden bepalend. Glasvezel vraagt soms om een afspraak voor plaatsing van ONT of (her)activering van de FTU, inclusief toegang tot de meterkast. 5G-thuis is vaak sneller op te starten, maar kent afhankelijkheid van mobiele dekking en capaciteit. Bij twijfel over de knipdag: houd beide verbindingen kortstondig parallel. Het voorkomt dat je zonder verbinding zit als een monteur uitloopt of een simkaart nog niet is geactiveerd. Behoud geleverde apparatuur totdat de aanbieder expliciet bevestigt dat het dossier afgerond is en volg retourinstructies exact. Informatie over rechten en stappen bij overstappen staat ook bij de ACM: ACM: Overstappen van provider.
Contract en apparatuur afronden
- Controleer de eindafrekening op resterende termijnen, eventuele afkoopsommen en restitutie van vooruitbetaalde maanden. Het herroepingsrecht bij contracten op afstand is doorgaans 14 dagen; voorwaarden en uitzonderingen staan op ConsuWijzer – Telecom.
- Lever gehuurde hardware (modem/router/ONT/adapter/kabels) compleet en onbeschadigd in. Bewaar verzendbewijs en inleverbon, inclusief serienummers, tot na verwerking van de credit of bevestiging.
- Leg in de eerste weken snelheid, latency en stabiliteit vast (screenshots, datum/tijd). Dit ondersteunt claims bij ondermaatse prestaties of bij het inroepen van garanties uit de overeenkomst.
Waar let op bij 5G thuisinternet versus glasvezel
Adresgebonden beschikbaarheid verschilt. Glasvezel vereist fysieke ontsluiting van jouw adres; wachttijd kan variëren door planning of graafwerk. 5G thuisinternet is locatieafhankelijk qua dekking en celcapaciteit, maar zonder installatiemonteur te starten. Bij verhuizing is 5G vaak direct meeneembaar; glasvezel vraagt een nieuwe oplevering op het nieuwe adres. Dit verschilt per aanbieder. Klaar.
Prestaties rond piekuren lopen uiteen. Glasvezel biedt een dedicated lijnsegment tot aan de wijkcentrale met voorspelbare latency. 5G deelt radiospectrum; bij drukte kan de snelheid dalen en de jitter oplopen. Dat is vooral merkbaar bij zware streaming in de avond of grootschalige evenementen in de buurt. Voor sommige 5G-abonnementen geldt een fair use-kader of traffic management, technisch beschreven in de contractdocumenten.
Voorwaarden rond ontbinding en opzegging vragen aandacht. Contractduur, opzegtermijn en eventuele vergoeding bij tussentijdse beëindiging staan in de overeenkomst en samenvatting contract. Bij glasvezel kan een minimumtermijn gelden door installatiekosten of kortingen; 5G-contracten bieden soms meer flexibiliteit, maar gebruikskosten tijdens de bedenktijd kunnen worden doorbelast. Toekomstige uitbreidingen wegen mee: aangekondigde glasvezeluitrol of small-cell-uitbreidingen kunnen de keuze voor 5G thuisinternet versus glasvezel in Nederland beïnvloeden op de middellange termijn.
Glasvezel biedt doorgaans de meest stabiele en voorspelbare prestaties, terwijl 5G thuisinternet flexibel kan zijn en snel te activeren. Kies op basis van feitelijke beschikbaarheid, prestatie-eisen, contractvoorwaarden en installatieopties. Raadpleeg de informatie van de aanbieder, ConsuWijzer en de ACM voor heldere rechten over bedenktijd, opzegging en transparantie. Een gestructureerde vergelijking voorkomt verrassingen achteraf.
